Gần 2.800 năm trước, một trận động đất lớn đã làm rung chuyển đất nước Israel cổ đại. A-mốt một trong số những người chăn cừu ở Tekoa (thê-cô-a) và nhà tiên tri đầu tiên trong Kinh thánh mà sách tiên tri của ông mang tên ông đã viết trong Kinh thánh sách A-mốt 1:1 “Lời của A-mốt, người trong bọn chăn ở Thê-cô-a, là lời đã được soi dẫn cho người về Y-sơ-ra-ên, đang đời Ô-xia, vua Giu-đa, và đang đời Giê-rô-bô-am, con trai Giô-ách, vua Y-sơ-ra-ên, HAI NĂM TRƯỚC CƠN ĐỘNG ĐẤT”. Ngày nay, người ta tìm thấy có một núi những bằng chứng về cơn động đất như vậy tại Israel.
Theo niên đại Kinh Thánh, trận động đất này xảy ra trong nửa đầu của thế kỷ thứ tám TCN được nhắc tới: A-mốt 1:1 và Xa-cha-ri 14:5 đã tiết lộ rằng nó đã diễn ra trong suốt triều đại của Giê-rô-bô-am II của Israel và Ô-xia vua Giu-đa. Đây là hai vị vua có thời gian trị vì chồng chéo lên nhau trong vòng 14 năm (Giê-rô-bô-am là vua trước, và Ô-xia là vua sau; 2 Các vua 15:1). Hơn nữa, nhà sử học Josephus viết rằng trận động đất xảy ra vào thời điểm Ô-xia-a trở thành một người bệnh hủi, (2 Sử ký 26). Do đó, trận động đất phải xảy ra vào những năm 770 hoặc 760 TCN và vào cuối triều đại của vua Giê-rô-bô-am.
Ngày nay, khi các nhà khảo cổ đo nồng độ đất vào thế kỷ thứ 8 TCN, người ta đã tìm thấy một lượng lớn các thiệt hại khác nhau do động đất. Sau khi tổng hợp lại các niên đại nền đất, các di tích có liên quan, thì người ta đã xác định cách chính xác về một trận động đất đã xảy ra vào khoảng năm 760 TCN. Nhưng bằng chứng được xác định tại các địa điểm bao gồm các bức tường nghiêng hoặc sụp đổ, sàn nhà bị xoắn và trũng, khối xây và đá tách rời. (Bên cạnh niên đại song song, những loại tàn tích này có thể dễ dàng nhận biết được khỏi thiệt hại do chiến tranh gây ra, vì không có lớp cháy tương ứng, tàn tích của vũ khí, v.v.)
Nhà văn khảo cổ học của Haaretz, Ruth Schuster, đã tóm tắt các bằng chứng khảo cổ trong bài báo có tựa đề là kiểm chứng các sự thật về sách tiên tri A-mốt như sau:
Có một quân đoàn các bằng chứng về thảm họa động đất trong thế kỷ thứ 8 TCN tại Israel. Một lớp phá hủy tại Hazor được Israel Finkelstein và Yigal Yadin xác định niên đại là 760 TCN , khung thời gian phù hợp với sách A-mốt. Tại Lachish, David Ussishkin đã tìm thấy bằng chứng về sự hủy diệt của động đất từ cùng thời điểm. Acre cũng có một lớp tương tự có niên đại giữa thế kỷ thứ 8 TCN …
[Tại Megiddo], các nhà khảo cổ học mô tả “những bức tường và cột chống nghiêng, tường bị cong và vênh, đá xây dựng bị nứt, nền nhà bị lún, cát hóa lỏng, gạch bùn sụp đổ và tàn tích bị cháy” …
[Tel Abu Hawam] đã bị phá hủy sau trận động đất và không được xây dựng lại. Thiệt hại được tìm thấy tại Tel Dan cũng phù hợp với dòng thời gian của trận động đất trong Kinh thánh. … [Tel Shafi] có một bức tường dày 4 mét (13 foot) đổ nghiêng về phía nó….
Danh sách các địa điểm khác nhau có bằng chứng động đất có thể tiếp tục. Deir Alla, ở Jordan. Sa-ma-ri, ở trung tâm của Y-sơ-ra-ên. Tel Judeideh. Tel Gezer ở phía tây. ‘En Haseva ở cực nam. Các mẫu lõi, được khai thác từ Ein Gedi, Ein Feshkha và Nahal Tze’elim, cho thấy các lớp trầm tích bị biến dạng có niên đại carbon-14 cùng thời gian.
Như Tiến sĩ Steven Austin viết về bức tường thành bên ngoài của Tel Gezer: “Những tảng đá nặng hàng tấn đã bị nứt và dịch chuyển ra khỏi nền của chúng vài inch. Phần dưới của bức tường bị dịch chuyển ra ngoài (ra khỏi thành phố), trong khi phần trên của bức tường đổ vào trong (về phía thành phố) vẫn nằm ngang nhiên. Điều này cho thấy bức tường bị sập đột ngột ”.
Trên thực tế, số lượng bằng chứng lan truyền lớn đến mức các nhà khoa học đã xác định rằng tâm chấn có khả năng nằm ở Lebanon và sức mạnh của nó có thể vào khoảng 8,2 độ richter (ít nhất là 7,8 độ), với cường độ Mercalli được điều chỉnh bằng Israel là 9. Tiến sĩ Steven Austin tiếp tục : “[Sự kiện này] dường như là sự kiện lớn nhất chưa được ghi nhận về đới đứt gãy Biến đổi Biển Chết trong suốt bốn thiên niên kỷ qua. Lỗi Biến đổi Biển Chết có khả năng bị đứt gãy dọc hơn 400 km khi mặt đất rung chuyển dữ dội trong hơn 90 giây! Sự hoảng loạn của đô thị do trận động đất này tạo ra đã trở thành huyền thoại”.
Thời gian kéo dài của trận động đất – 90 giây – giúp giải thích tuyên bố của Tiên tri Xa-cha-ri rằng mọi người “Các ngươi sẽ trốn trong trũng núi, vì trũng núi ấy sẽ chạy dài đến Át-san; và các ngươi sẽ đi trốn như là trốn khỏi cơn động đất đang ngày Ô-xia, vua Giu-đa. Bấy giờ Giê-hô-va Đức Chúa Trời ta sẽ đến, hết thảy các thánh sẽ ở cùng ngươi.”
Ngoài ra sử gia Josephus đã cung cấp thêm chi tiết, rằng trận động đất xảy ra trong khi vua Ô-xia đang cố gắng (trái với chỉ dẫn của Đức Chúa Trời) để dâng hương trong đền thờ thay cho các thầy tế lễ. (Antiquities, 9.10.4; đề cập đến bệnh phong Ô-xia tiếp nhận ngay lúc đó, khiến ông mất khả năng trị vì trong suốt thời gian còn lại của triều đại — 2 Sử ký 26: 16-21). Josephus cũng tuyên bố rằng một sườn núi gần đó đã sụp đổ, gây ra một trận lở đất nghiêm trọng phá hủy các con đường và các khu vườn quý giá của nhà vua — một lần nữa, phù hợp với tuyên bố của Xa-cha-ri về việc mọi người “chạy trốn” khỏi thiệt hại do động đất.
Trận động đất có thật trong lịch sử này như là lời cảnh báo cho sự bất tuân đối với Đức Chúa Trời, những gì mà các nhà tiên tri đã cảnh báo cũng là lời nhắc nhở cho mỗi chúng ta rằng “Chúa không chậm trễ về lời hứa của Ngài như mấy người kia tưởng đâu, nhưng Ngài lấy lòng nhịn nhục đối với anh em, không muốn cho một người nào chết mất, song muốn cho mọi người đều ăn năn.” II Phi-e-rơ 3:9.
Nguyện xin Chúa giúp đỡ để chúng ta làm theo những gì mà Ngài dạy dỗ.
===
Biên tập và được cho phép đăng lại bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.
HỘI THÁNH TIN LÀNH MÙA GẶT
